چالش در خیابان




هادی مشهدی /علی بناییان، نویسنده کارگردان و بازیگر است، او از سال 1375 فعالیت حرفه ای خود در حوزه تئاتر را آغاز کرده است. بناییان تا به حال در سی و شش نمایش صحنه ای بازی کرده و کارگردانی دوازده نمایش خیابانی را بر عهده داشته است. وی در جشنواره های سراسری دفاع مقدس، جشنواره بین المللی دانشجویی و چندین جشنواره دیگر، جوایزی چون بازیگری برگزیده و دیپلم افتخار نویسندگی و کارگردانی را از ان خود کرده است. همچنین بناییان در جشنواره ملی جوان ایرانی جایزه نمایش به مفهوم مطلق را گرفته و از سال 79 تا 89 به طور پیوسته در جشنواره های استانی حضور داشته و به جشنواره فجر نیز راه یافته است. نمایش چیزی شبیه توهم دقایقی پیش در محوطه فضای باز سالن انتظار اجرا شد. حضور او در سومین جشنواره تولیدات مراکز استانی بهانه گفتگوی ما با اوست.
- در رابطه با ویژگی های نمایش توضیحاتی بفرمایید؟
- نمایش ما به مشکلات جوانان می پردازد، البته باید بگویم که ما تاکید داشته ایم که اخذ نتیجه نهایی را به مخاطب واگذار کنیم. از زبان طنز بهره گرفته ایم و معیارها و رسالت های تئاتر خیابانی را نیز مد نظر داشته ایم. تئاتر خیابانی باید بتواند مخاطب در حال گذر را جذب کند.
- رسالت هایی را که می توان به تئاتر خیابانی نسبت داد از نظر شما چیستند؟
- نمایش های صحنه ای و خیابانی با این که موازی با هم در جهت انتقال مفاهیم فرهنگی حرکت می کنند تفاوت هایی دارند که باید مدنظر کارگردان و نویسنده این نوع نمایش ها باشد. می دانیم که در نمایش صحنه ای امکاناتی مثل میزانسن، صحنه و نور وجود دارد که به نسبه در تئاتر خیابانی وجود ندارند، از دیگر سو در تواتر صحنه ای مخاطب خود به خواست و اختیار خویش به سالن آمده در واقع قصد و نیت دیدن نمایش داشته است .و جذب مخاطب در اجرای خیابانی کار ساده ای نیست، در واقع باید کارگزاران نمایش چنین توانایی و قابلیتی داشته باشند که طبعا این به تمام ابعاد و اجزا کار ارتباط می یابد. اگر گوشه ای از کار دچار نقص باشد، نمایش نتیجه ای باید اخذ نخواهد کرد.
- نمایش خیابانی باید از قواعد خاصی را در تنظیم زمان اجرا را رعایت کند؟
- در تئاتر خیابانی ریتم عنصر بسیار تاثیرگذاری ست اصلا می توان گفت اساس تئاتر خیابانی بر پایه این عنصر بنا نهاده شده است، اگر ریتم یک نمایش خیابانی دچار نقص باشد حتما نمایش در جذب مخاطب صرف نظر از زمان شکست خواهد خورد. ریتم متاثر از عوامل متعددی است در ابتدا در متن باید شکل و صورت صحیح خود را بیابد در مرحله بعد باید کارگردان بتواند این مهم را محقق کند و سرآخر این بازیگر است که باید آن را به انجام برساند. بازیگر نمایش خیابانی باید قدرت فوق العاده ای در خلق بداهه داشته باشد چراکه در لحظه از نمایش ممکن است با عمل و یا عکس العملی خاص و پیش بینی نشده از جانب مخاطب مواجه شود لذا باید قدرت مواجهه با آن ها را داشته باشد، در غیر این صورت ریتم صحیح محقق نمی شود و نتیجه همان می شود که گفتم. در آخر به اعتقاد من تئاتر خیابانی موفق از آن جا ارتباطی صریح با مخاطب دارد که بتواند مخاطب خود را دچار چالش کند، ممکن یک نمایش خیابانی با رویکردی طنز و یا هجو در ظاهر ارتباطی موثر با مخاطب خود برقرار کند ولی به اعتقاد من نمی توان موفق تلقی اش کرد چراکه یک نمایش خیابانی نباید همزمان با اتمام تایمش در ذهن مخاطب تمام شود، باید بتواند او را به تفکر و چالش وادارد.
- به زعم خودتان تا چه حد در تحقق این معیارها موفق بوده اید؟
- البته این را باید مخاطبان بدهند و من هم اگر بخواهم این سوال را پاسخ بدهم باید به همان ها رجوع کنم. واکنش هایی که من تا به حال از سوی مخاطبانم در دیگر جشنواره ها شاهد بودم من را امیدوار کرد تصور می کنم تا حد قابل توجهی به آن چه باید دست یافته ام، شهادت داوران هم البته می تواند معیار مناسبی باشد اما از آنجا آن ها با معیارها و مترهای حرفه ای و خاص داوری محاسبه می کنند نظر مخاطبان باید مهم تر باشد.
- البته مقصود از طرح این سوال دانستن میزان رضایت شخصیتی شما با توجه به معیارهای ذهنی تان بود.
- باید بگویم که من تا زمانی که خودم رضایت نسبی از کارم نداشته باشم آن را به جایی معرفی نمی کنم ما تمرین های متعددی داشتیم و من تصور می کنم باید رضایت داشته باشم. همانطور که گفتم گواهی مخاطبان هم این حس را تایید می کند.



قسمت نظرات غیر فعال میباشد

یادداشت روز


وجود دبیرخانه دائمی جشنواره تولیدات مراکز استانی ضروری است

برای برپایی کیفی‎تر جشنواره صرفا تعداد شمارگان آن، ارتقای کیفی به جشنواره نمی‎دهد، بلکه در جهت پیشرفت دوره به دوره آن، باید دبیرخانه‎ای مرکزی به‎صورت دائمی تشکیل و در فاصله برپایی دوره‎های مختلف جشنواره به‎طور فعال‎تری عمل کنند. تشکیل دبیرخانه دائمی و برگزاری کارگاه‎های توجیهی ویژه هنرمندان موجب برقراری ارتباط مستحکم بین هنرمندان با جشنواره و تبیین اهداف برای آنان می‎شود تا با توجیه درست بتوانند آثاری متناسب با اهداف جشنواره تولید و از ارسال آثار آرشیوی پرهیز کنند.

بسیاری از از آثار راه‎یافته به چنین جشنواره‎هایی معمولا آرشیوی بوده و بعضی از آن‎ها به جشنواره‎های مختلف راه یافته‎اند، درحالی که می‎توان با ایجاد دبیرخانه دائمی و فعال به سیاست‎گذاری و توجیه هنرمندان پرداخته و تولیدات فاخری متناسب با موضوع و اهداف برگزارکنندگان جشنواره اقدام کرد. هدف از برپایی این جشنواره‎ها کمک به ارتقای سطح خلاقیت و اندیشه هنرمندان جوان است تا بتوانند با خلق آثار محکم و متناسب با موضوع جشنواره، هنرآفرینی کنند. تداوم جشنواره باعث ایجاد انگیزه بیشتر در جامعه جوان هنرمندان خواهد شد و آنان را وادار می‎کند که به موضوعات مطرح شده در جشنواره عمیق‎تر فکر کنند و از نگاه هنری اثر خلق کنند.

تناسب آثار با ماموریت‎های محوری حوزه هنری از جمله دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، خانواده و بیداری اسلامی از مهمترین ملاک‎ها در این زمینه است. این آثار متناسب با این سیاست‎ها و از بعد مسائل فنی، هنری و زیبایی‎شناسی ارزیابی و داوری می‎شوند. قزوین از دیرباز در زمینه هنرهای تجسمی از جایگاه ممتازی برخوردار بوده است و به‎واسطه همین ویژگی برجسته، شایستگی و استحقاق این را دارد که دبیرخانه بخش تجسمی تولیدات مراکز استان‎ها را از صفر تا صد بر عهده داشته باشد.

کشف استعدادهای جوان و هدایت آن‎ها مهمترین رسالت جشنواره‎های هنری است. اگر برپایی این جشنواره‎ها صرفا برای برگزاری باشد، بیشتر به‎منزله یک کار نمایشی است، اما اگر به‎صورت کیفی‎تر و دائمی‎تر باشد، می‎توان استعدادهای زیادی را در تمام حوزه‎های مختلف شناسایی و به رشد کمی و کیفی آنها کمک کرد.

 

تولیدات مراکز استان


مصاحبه و گفتگو


گالری تصاویر


فراخوان جشنواره